روح‌انگیز سامی‌نژاد

روح‌انگیز سامی‌نژاد

سرنوشت تلخ نخستین زن هنرپیشه‌ سینمای ناطق ایران به روایت تصویر

او سال‌های آخر عمر در انزوا به سر برد. از به یادماندنی‌ترین دیالوگ‌های او در فیلم "دختر لر": «تهرون که می‌گن جای قشنگیه، اما مردمش بدن

روح‌انگیز سامی‌نژاد با نام شناسنامه‌ای صدیقه سامی‌نژاد ۳ تیرماه ۱۲۹۵ در شهرستان بم متولد شد. او اگر زنده می‌بود امروز ۱۰۱ ساله می‌شد. او در نوجوانی با فردی به نام "دماوندی" ازدواج کرد و با او به هندوستان رفت. دماوندی در "استودیو امپریال فیلم بمبئی" راننده خان بهادر اردشیر ایرانی صاحب این استودیو می‌شود که بعدها فیلم "دخترلر" را کارگردانی کرد و صدیقه سامی نژاد در آن بازی کرد.

دختر لر

"دختر لر" نخستین فیلم ناطق فارسی است که در بمبئی ساخته شد. با وجودی که نام فیلم "دختر لر" است در این فیلم روح انگیز سامی‌نژاد لهجه غلیظ کرمانی دارد. از به یادماندنی‌ترین دیالوگ‌های این فیلم، دیالوگ روح انگیز سامی‌نژاد در نقش "گلنار" است که با لهجه کرمانی می‌گوید: "تهرون، تهرون که می‌گن جای قشنگیه، اما مردمش بدن

لت

روح انگیز سامی‌نژاد را می‌توان نخستین بازیگر فیلم ناطق سینمای ایران نامید. فیلم "دختر لر" با بازی و نویسندگی عبدالحسین سپنتا نقطه آغاز صنعت سینمای ایران بود. به دلیل استقبال از فیلم "دختر لر" روح انگیز سامی‌نژاد بعدها در دو فیلم "شیرین و فرهاد" ساخته عبدالحسین سپنتا و فیلم فردوسی ساخته اوگانس اوانیانس نیز بازی کرد.

بلا

روح انگیز سامی‌نژاد پس از بازگشت از هند به ایران در تهران اقامت گزید. او فرزندی نداشت و سی سال آخر عمر خود را در انزوا زیست. او در سال ۱۳۴۹ در فیلم مستند "سینمای ایران: از مشروطیت تا سپنتا" مقابل دوربین محمد تهامی‌نژاد قرار گرفت. او در این فیلم مستند درباره رفتار ناپسند برخی ایرانیان و همین‌طور طرد شدن از سوی اعضای خانواده شکایت می‌کند.

یبل

روح انگیز سامی‌نژاد می‌گوید: «هر موقع که از در شرکت می‌آمدیم بیرون مجبور بودیم سه نفر مستحفظ داشته باشیم، یک شوفر و دونفر کمک شوفر که کسی به اتومبیل‌هامان شیشه پرت نکنن، هر جا که می‌رفتیم باید چیزی سرمان می‌انداختیم تا کسی ما را نشناسد. من برای همین از آرتیستی دست کشیدم.»

با

روح انگیز سامی‌نژاد در ادامه این فیلم مستند از زبان خود می‌گوید: «به خاطر همین سختی‌ها و همین ناراحتی‌ها که ایرانی ها و مردم به من دادند (بازیگری) را ترک کردم. چند سال است که گوشه‌نشین هستم و میل ندارم کسی بداند من کجا هستم.»

در دفترچه خاطرات عبدالحسین سپنتا نویسنده و بازیگر فیلم "دختر لر" آمده: «آن زمان در خیابان‌ها هیچ زنی بدون چادر و روبنده پیدا نمی‌شد، چه رسد به این که حاضر شود روی پرده سینما ظاهر شود. در بمبئی هم آن زمان تعصبات بیشتر از ایران بود. یافتن هنرپیشه زن دشوار بود. پس از جست‌وجوی زیاد خانم یکی از کارمندان استودیو که از اهالی کرمان بود، حاضر شد تعلیماتی ببیند و نقش گلنار را به عهده گیرد.»

فغع

بغعف

روح‌انگیز سامی‌نژاد روز چهارشنبه ۱۰ اردیبهشت سال ۱۳۷۶ در سن ۸۱ سالگی در طبقه اول خانه‌ای واقع در خیابان پاسداران تهران در تنهایی درگذشت.

او در حالی در انزوا در گذشت که محققان و کارشناسان سینمای ایران از زنده بودن او در سال‌های آخر بی‌خبر بودند

سینما "مایاک" در لاله‌زار جایی که اولین‌بار فیلم "دختر لر" در آن اکران شد.

یفغی

دیدگاه
*


* ارسال

مقالات مرتبط